Onzekerheid. We kennen het allemaal. ‘Doe ik het wel goed?’. ‘Maak ik wel de juiste keuzes’? ‘Kan ik het wel’?. We hebben moeite met besluiten nemen, twijfelen over onszelf, piekeren over grote en kleine dingen en kijken op tegen mensen om ons heen. We zijn voortdurend bezig met wat er mis kan gaan (nu en in de toekomst) en ervaren druk om te presteren. Wat wij voor ogen hebben, gaat niet goed (en we geven onszelf daarvan de schuld), of we vinden het niet goed genoeg. Altijd is er wel een argument om een klein of groot succes weer teniet te doen (het is ‘geluk’ of ‘door iemand anders gelukt’). Deze cocon van onzekerheid snoert ons vast en staat ons in de weg van het bereiken van het ultieme levensdoel: gelukkig zijn.
Ups en downs
Ook ik ken deze twijfels en heb ze het afgelopen half jaar zeker gehad. De eerste helft van 2017 was vol turbulentie, draaikolken, roze èn grijze wolken. Ups en downs, zoals we ze allemaal kennen. De ups: ik ben getrouwd, SCIO Vianen is geopend, ik heb personeel en ik bruiste soms van ideeën. De downs: ik ben getrouwd, SCIO Vianen is geopend, ik heb personeel en ik bruiste soms van ideeën. ‘Dat is toch keigaaf’? Zal je denken. Jazeker! Maar tijdens deze gebeurtenissen was ik tegelijkertijd wankel.
Vragen als: “Kan ik dit wel? Verandert dit mijn leven drastisch? Kan ik de risico’s wel dragen?” spookten door mijn hoofd. Ik werd heen en weer geslingerd tussen ‘energiek’, ‘stoer’, ‘twijfelachtig’ en ‘wankel’ zijn.
Complimenten hoorde ik niet of wuifde ik weg. Mijn cliënten kregen vaak (fantastisch?) advies, terwijl ik het zelf dikwijls aan mijn laars lapte. Het blijkt: naast psycholoog ben ik ook gewoon ‘mens’ en nog eigenwijs ook…
“When you change the way you look at things, the things you look at change”.
Deze uitspraak komt van Pinterest. Wanneer ik me down voel, struin ik dit medium af naar inspiratie en motivatie. Het raakte mij, zette mij even op pauze. Ik ging met een fijne mindset slapen en nam me voor de volgende dag weer met volle moed en een brede glimlach toe te treden. Dat lukte fantastisch! Twee uur lang voelde ik mij energiek genoeg om de uitdagingen te lijf te gaan. Plots werd ik door iets onbenulligs teruggefloten in mijn onzekere coconnetje. Hoppa, daar gingen de gedachten weer. ‘The magic was gone’. Zonder het ècht te beseffen, hield ik mezelf in deze cocon van onzekerheid. Ik voerde een knap staaltje struisvogelpolitiek en was er een ster in.
De onthulling
Ondanks mijn professionele achtergrond, kwam ik mijn coconnetje niet uit. Totdat: een openbaring! Het zou fantastisch zijn als ik nu hèt geheim uit de doeken doe dat onzekerheid verbant. Dat ik een onthulling doe waardoor ik uitgenodigd wordt op congressen en een onderscheiding krijg voor ‘ontdekking van het decennium’. Helaas: de hulp was dichtbij en logischer dan de uitspraak ‘na regen komt zonneschijn’. Mijn vriend (inmiddels echtgenoot) keek me goed aan en vroeg ‘gaat het wel’? Hij nam gelukkig geen genoegen met mijn ‘Ja hoor!’ en prikte door. Daarnaast bood een lieve vriendin spontaan aan te helpen met de bruiloftsvoorbereidingen. Na wikken en wegen (‘zij zal het ook wel druk hebben’) heb ik die hulp aangepakt en kreeg ik weer lucht en overzicht. Een aantal mooie, verbindende gesprekken met vriendinnen zorgden ervoor dat mijn coconnetje afbrokkelde.
Hoe komt het toch?
Op een dag stond ik op en dacht “Hee, ik ben er weer”. Ik dacht na over het ‘hoe’ en toen kwam toch die uitspraak weer voorbij: “When you change the way you look at things, the things you look at change”. Ik had, geheel ongemerkt, dit advies opgevolgd. De uitdagingen waren er nog steeds, maar kregen een andere vorm. Met een beetje hulp van buitenaf kon ik dat weer zien.
Om onzekerheid te trotseren, is het belangrijk verder te kijken dan de twijfels. Het leven is nou eenmaal onzeker en we hebben veel minder in de hand dan we willen. Beter is om jezelf de volgende vragen te stellen:
- Is de berg echt zo hoog als ik denk?
- Wat gaat er op dit moment wèl goed?
- Waaruit blijkt dat ik het wèl zou kunnen laten slagen?
- Wat uit het verleden laat zien dat ik in ieder geval stappen in de goede richting zal gaan zetten?
- Wie uit mijn omgeving kan mij hierbij helpen?
- Wat zou, als het mis gaat, een Plan B kunnen zijn?
Als het niet lukt om deze vragen aan jezelf te stellen, laat dan een goede vriend of vriendin dit doen. Het doet wonderen!
Mijn verhaal zal voor velen herkenbaar zijn. Ook zullen er mensen zijn die denken “Is zij nou psycholoog?”. Het antwoord is: “Ja, maar een chirurg kan zichzelf ook niet opereren ?.” Het enige wat ik (en jij!) moet doen, is anders kijken en hulp vragen. Doe jezelf een lol: pak de hulp die spontaan voorbij gewandeld komt met beide handen aan!
Ook wel eens onzeker?
Mocht je eens willen sparren over jouw onzekerheid, neem dan gerust contact met ons op. We hebben zowel individuele trajecten als groepstrainingen die je nèt even dat opstapje bieden om verder te komen.
Over Sascha Mulder
Zelfstandig psycholoog en eigenaresse van SCIO Tiel. Werkt met kinderen en volwassenen vanuit de Positieve Psychologie en het Oplossingsgericht Werken. Blogt over alledaagse psychologie en jong ondernemerschap.
